Niepłodność to problem, z którym mierzy się coraz więcej par na całym świecie. Jeśli po 12 miesiącach regularnego współżycia bez stosowania antykoncepcji nie doszło do zapłodnienia, należy poszukać przyczyn takiego stanu rzeczy. Należy podkreślić, niepłodność to problem, który dotyka w podobnym stopniu kobiety i mężczyzn.
W tym artykule wyjaśniamy, czym dokładnie jest niepłodność u mężczyzn, jakie mogą być jej przyczyny, jak wygląda diagnostyka oraz jakie są dostępne metody kuracji.
Czym jest niepłodność u mężczyzny?
Jeśli w ciągu roku regularnego współżycia bez stosowania środków antykoncepcyjnych mężczyzna nie jest w stanie spłodzić dziecka, mówimy o niepłodności. W tym miejscu warto podkreślić, że niepłodność nie jest tożsama z bezpłodnością.
Podczas gdy bezpłodność to całkowity i trwały brak możliwości posiadania potomstwa, niepłodność u mężczyzny jest stanem odwracalnym – dobre efekty można osiągnąć np. przy zmianie trybu życia oraz wprowadzeniu farmakologii.
Co powoduje niepłodność u mężczyzn?
Przyczyny niepłodności u mężczyzn są różnorodne i mogą dotyczyć zarówno samej jakości plemników, jak i czynników wpływających na ich produkcję czy transport. Niepłodność u mężczyzn mogą wywołać następujące czynniki:
- Zaburzenia hormonalne – niedobór lub nadmiar hormonów przysadki mózgowej (FSH i LH), testosteron oraz prolaktyna może wpływać na jakość i liczbę plemników;
- Wady anatomiczne – chodzi tutaj zwłaszcza o żylaki powrózka nasiennego, niedrożność nasieniowodów oraz wnętrostwo;
- Przebyte infekcje dróg moczowo-płciowych – np. świnka prowadzi do zapalenia jąder, którego powikłaniem mogą być problemy z płodnością.
- Styl życia i czynniki środowiskowe – np. palenie papierosów, nadmierne spożycie alkoholu, zażywanie narkotyków, otyłość, nieprawidłowa dieta, przewlekły stres.
Niepłodność u mężczyzn – jakie badania należy przeprowadzić?
Jak rozpoznać niepłodność u mężczyzn? Diagnostykę niepłodności należy rozpocząć od wizyty u urologa, który przeprowadzi wywiad, badanie fizykalne i zleci dalsze testy. Standardowo przeprowadza się USG moszny, które pozwala ocenić stan jąder i najądrzy. Wskazane jest badanie hormonalne, które ma na celu ocenić poziom FSH, LH, testosteronu całkowitego i wolnego, prolaktyny, TSH itd.
Lekarz może zlecić ponadto badanie kariotypu – wykrywa ono ewentualne nieprawidłowości w ilości bądź budowie chromosomów.
Kolejnym krokiem jest przeprowadzenie badania nasienia. Badanie nasienia obejmuje ocenę wielu parametrów. Oto najważniejsze z nich:
- Objętość ejakulatu;
- Liczba plemników na 1 ml;
- Ruchliwość plemników;
- Morfologia plemników;
- pH nasienia;
- Żywotność plemników;
- Obecność komórek zapalnych lub przeciwciał.
Nieprawidłowości w jednym lub kilku parametrach nie zawsze są równoznaczne z niepłodnością. Na ruchliwość i liczbę plemników mają wpływ stres, infekcje, dieta itd. Dlatego badanie warto powtórzyć po kilku tygodniach, aby wykluczyć jednorazowe odchylenie.
Niepłodność u mężczyzn – dostępne metody wsparcia
W jaki sposób można rozwiązać problem niepłodności u mężczyzny? Wybór metody wsparcia zależy od przyczyny problemu, ogólnego stanu zdrowia oraz wyników badań diagnostycznych:
- Redukcja masy ciała u osób otyłych, rzucenie palenia i ograniczenie alkoholu, zdrowa dieta bogata w antyoksydanty oraz suplementacja preparatami zawierającymi cynk, selen, koenzym Q10, L-karnitynę, kwas foliowy, witaminy E, C i D mogą przynieść bardzo dobry efekt;
- Przy zaburzeniach hormonalnych lub infekcji układu moczowo-płciowego stosowana jest farmakologia;
- W przypadku żylaków powrózka nasiennego lub niedrożności nasieniowodów z kolei pomocny może okazać się zabieg chirurgiczny.
Czasami mimo dokładnej diagnostyki nie udaje się jednoznacznie ustalić przyczyny niepłodności – mówimy wtedy o niepłodności idiopatycznej. W takim przypadku zaleca się zwykle zmianę stylu życia oraz suplementację.
Badanie nasienia i inne, które pozwalają stwierdzić przyczyny niepłodności u mężczyzny, można wykonać w Barska Clinic. Jeśli specjalista rozpozna nieprawidłowości, zostanie zlecona dalsza diagnostyka lub wdrożone odpowiednie działania mające na celu poprawę płodności.
